Inleiding
Voor u ligt de paragraaf Grondbeleid 2023 waarin verantwoording wordt afgelegd over het gevoerde
en te voeren grondbeleid in de gemeente ’s-Hertogenbosch. De opbouw van de paragraaf is
vergelijkbaar met die van voorgaande jaren en begint met een managementsamenvatting.
Samenvatting (financiële) resultaten Grondbeleid
In de paragraaf Grondbeleid wordt verantwoording afgelegd over het gevoerde grondbeleid in het
afgelopen jaar en wordt een doorkijk gegeven naar de toekomst.
Samenvattend kan worden gesteld dat de resultaten over het afgelopen jaar goed te noemen zijn, met
de uitgifte van bouwgrond voor bijna 400 woningen en de uitgifte van circa 2,0 ha voor bedrijven.
Mede door deze relatief gunstige verkoopresultaten is er het afgelopen jaar circa € 22,1 miljoen aan
inkomsten in de grondexploitaties gerealiseerd en circa € 14,0 miljoen aan uitgaven gedaan.
De algemene reserve van het grondbedrijf is het afgelopen jaar met ruim € 4,7 miljoen gegroeid tot
een bedrag van € 54,3 miljoen. Dit is met name het gevolg van de tussentijdse winstnemingen in de
grondexploitaties (€ 3,4 miljoen) en de uitkering van dividend (€ 3,0 miljoen) in het
samenwerkingsverband Paleiskwartier waarin de gemeente als aandeelhouder participeert.
Voor het kunnen opvangen van de conjuncturele- en projectrisico’s van het grondbedrijf is een bedrag
benodigd van € 50,3 miljoen, het zogenaamde weerstandsvermogen. Het verschil van afgerond € 4,0
miljoen, tussen het benodigde weerstandsvermogen (€ 50,3 miljoen) en de aanwezige reserve (€ 54,3
miljoen) is in 2023 afgedragen aan het structuurfonds. In de Managementrapportage gingen wij
eveneens uit van een afdracht van € 4,0 miljoen.
Voor de toekomst is het van groot belang om de woningbouwproductie zo veel mogelijk op peil te
houden. Hier zetten wij ons grondbeleid op in. Dit kunnen wij als gemeente niet alleen en dit vraagt
om een goede samenwerking met andere partners, waaronder het Rijk, Provincie, corporaties en
ontwikkelaars, maar ook particuliere initiatiefnemers.
De woning- en vastgoedmarkt laat sinds de tweede helft van 2023 een herstel zien als gevolg van een
toenemend consumentenvertrouwen, ingegeven door de gestabiliseerde hypotheekrente en gestegen
inkomens. De bouw van nieuwe woningen heeft echter te maken met een aantal problemen. Grote
bottlenecks voor de woningbouw de komende jaren zijn onder andere de hoge bouwkosten, het
stikstofdossier en juridische vertragingen. Ook netcongestie, waardoor nieuwe woonwijken niet op het
elektriciteitsnetwerk aangesloten kunnen worden, zorgt steeds vaker voor vertraging. Deze
problematiek kan ook gevolgen hebben voor de toekomstige resultaten van het grondbedrijf. De
ontwikkelingen in de markt monitoren wij continu en verwerken wij indien nodig in de ramingen van de
projecten.
Daarnaast zien wij dat het financieel haalbaar maken van nieuwe gebiedsontwikkelingen, die met
name binnenstedelijk worden opgepakt, niet eenvoudig is. Dit heeft onder andere te maken met de
ambities omtrent betaalbaar wonen, groen, water en duurzaamheid.