Werk en Inkomen | Jaarstukken 2023

Wat wilden we bereiken?

Wij behoren tot de top 3 van 100.000+ gemeenten in Nederland met relatief gezien zo min mogelijk mensen in de bijstand Voor wie dat nodig heeft zetten we loonkostensubsidie in We zetten in op het verminderen van het aantal mensen dat al langer dan 2 jaar in de Participatiewet zit.

Indicator	Nulmeting	Doelstelling 2023	Realisatie 2023	Ambitie 2023
Mensen die werken met ondersteuning vanuit de Participatiewet	21%	>20%	25%	>20%
Managementinformatie WXL
Mensen. die onder de Participatiewet vallen en die niet kunnen werken doen zoveel mogelijk mee in de samenleving in de vorm van vrijwilligerswerk, arbeidsmatige dagbesteding of mantelzorg	19%	22%	21%	25%
Managementinformatie WXL
Een daling van het bestand met 10% van personen die langer dan 2 jaar een uitkering hebben	Nvt, ontwikkelen komende jaren specifieke aanpak	2,5%	0,5%	10%
Managementinformatie WXL

Wat hebben we er voor gedaan?

Indicator	Gerealiseerd?
Samen met het UWV begeleiden we mensen die na afloop van de WW in de Participatiewet dreigen te komen. In deze periode begeleiden wij hen bij het zoeken naar een baan en maken wij hen bewust van wat het aanvragen van een Participatiewet-uitkering betekent. Indicator: 60% dient na deze begeleiding geen aanvraag in voor een uitkering in het kader van de Participatiewet	Ja
Door de krapte op de arbeidsmarkt en de begeleiding die wij samen met het UWV bieden, vinden de meeste mensen een baan voordat de WW-periode is afgelopen. Hierdoor is het aanvragen van een Participatiewet-uitkering niet nodig. 91% van de mensen heeft na deze begeleiding geen aanvraag ingediend voor een uitkering in het kader van de Participatiewet.

Wij bieden mensen die zich melden voor een uitkering intensieve dienstverlening aan op het gebied van werk, inkomen en handhaving, om te voorkomen dat zij afhankelijk worden van een uitkering. Indicator: 36% stroomt in de uitkering t.o.v. het aantal aanmeldingen	Ja
In onze aanpak staan de voordelen van werk boven een uitkering centraal. Door de krapte op de arbeidsmarkt en de intensieve begeleiding tijdens het aanvraagproces is het ons gelukt om veel mensen al in een vroeg stadium naar werk te begeleiden. Daarnaast beoordelen we zorgvuldig of er recht op een uitkering bestaat. Tijdens dit proces blijken sommige mensen geen recht op een uitkering te hebben of zijn mensen al aan de slag voordat de uitkering wordt toegekend. 32% van de mensen is in de uitkering gestroomd ten opzichte van het aantal aanmeldingen.

Wij bieden mensen die zich melden voor een uitkering intensieve dienstverlening aan op het gebied van werk, inkomen en handhaving, om te voorkomen dat zij afhankelijk worden van een uitkering.
Indicator: 36% stroomt in de uitkering t.o.v. het aantal aanmeldingen

In onze aanpak staan de voordelen van werk boven een uitkering centraal. Door de krapte op de arbeidsmarkt en de intensieve begeleiding tijdens het aanvraagproces is het ons gelukt om veel mensen al in een vroeg stadium naar werk te begeleiden.

Daarnaast beoordelen we zorgvuldig of er recht op een uitkering bestaat. Tijdens dit proces blijken sommige mensen geen recht op een uitkering te hebben of zijn mensen al aan de slag voordat de uitkering wordt toegekend.

32% van de mensen is in de uitkering gestroomd ten opzichte van het aantal aanmeldingen.

Wij zetten ons actief in om mensen uit de uitkering te laten stromen. Dit doen we door hen intensief te begeleiden en ondersteunen en indien nodig door inzet van handhaving. Indicator: 23% van de mensen stroomt uit de uitkering.	Gedeeltelijk
Mensen die nu in de uitkering terecht komen hebben te maken met complexe problematiek waardoor we vaker een traject gericht op zorg of participatie inzetten dan op directe uitstroom naar werk. Doordat we minder uitkeringsgerechtigden hebben, is het aandeel moeilijk bemiddelbare mensen verhoudingsgewijs toegenomen. Om hen naar werk te begeleiden, is een intensieve en langdurige aanpak nodig. In 2023 is 20% van de mensen uit de uitkering gestroomd.

Wij zetten ons actief in om mensen uit de uitkering te laten stromen. Dit doen we door hen intensief te begeleiden en ondersteunen en indien nodig door inzet van handhaving.
Indicator: 23% van de mensen stroomt uit de uitkering.

Gedeeltelijk

Mensen die nu in de uitkering terecht komen hebben te maken met complexe problematiek waardoor we vaker een traject gericht op zorg of participatie inzetten dan op directe uitstroom naar werk.

Doordat we minder uitkeringsgerechtigden hebben, is het aandeel moeilijk bemiddelbare mensen verhoudingsgewijs toegenomen. Om hen naar werk te begeleiden, is een intensieve en langdurige aanpak nodig.

In 2023 is 20% van de mensen uit de uitkering gestroomd.

We begeleiden mensen met een advies indicatie beschut werk naar een passende beschutte werkplek. Dit doen we met inzet van loonkostensubsidie vanuit de Participatiewet. Indicator: 170 mensen zijn werkzaam op een beschutte werkplek	Ja
De mensen met een indicatie beschut hebben een erg grote afstand tot de arbeidsmarkt waardoor zij meer begeleiding en ondersteuning op de werkplek nodig hebben. Hier hebben wij in 2023 op geïnvesteerd. Hiernaast hebben we ingezet op het vinden van nieuwe beschut werken plekken. In 2023 waren er 173 mensen werkzaam op een beschutte werkplek.

We begeleiden mensen met een advies indicatie beschut werk naar een passende beschutte werkplek. Dit doen we met inzet van loonkostensubsidie vanuit de Participatiewet.
Indicator: 170 mensen zijn werkzaam op een beschutte werkplek

Wij helpen mensen die dat nodig hebben aan het werk met inzet van loonkostensubsidie vanuit de Participatiewet Indicator: 640 mensen zijn aan het werk met loonkostensubsidie	Gedeeltelijk
We hebben te maken met een krappe arbeidsmarkt. We zien dat mensen hierdoor vaker uitstromen naar een reguliere baan zonder loonkostensubsidie. Ook zien we dat het aantal mensen met een bijstandsuitkering over het gehele jaar bekeken daalt. Hierdoor zijn er minder mensen voor wie het werken met loonkostensubsidie passend is. We hebben in 2023 iets minder loonkostensubsidies ingezet dan verwacht (gemiddeld 609 mensen met loonkostensubsidie aan het werk). Dit is exclusief de mensen die met een indicatie beschut werk aan het werk zijn.

Wij helpen mensen die dat nodig hebben aan het werk met inzet van loonkostensubsidie vanuit de Participatiewet
Indicator: 640 mensen zijn aan het werk met loonkostensubsidie

Gedeeltelijk

We hebben te maken met een krappe arbeidsmarkt. We zien dat mensen hierdoor vaker uitstromen naar een reguliere baan zonder loonkostensubsidie. Ook zien we dat het aantal mensen met een bijstandsuitkering over het gehele jaar bekeken daalt. Hierdoor zijn er minder mensen voor wie het werken met loonkostensubsidie passend is.

We hebben in 2023 iets minder loonkostensubsidies ingezet dan verwacht (gemiddeld 609 mensen met loonkostensubsidie aan het werk). Dit is exclusief de mensen die met een indicatie beschut werk aan het werk zijn.

Dankzij onze integrale aanpak op werk, inkomen en handhaving verstrekken wij alleen een uitkering aan mensen die het nodig hebben. Indicator: Het aantal uitkeringen dat we verstrekken 3220 uitkeringen.	Ja
Door de krapte op de arbeidsmarkt zien we dat minder mensen een uitkering nodig hebben. Ook zorgen onze intensieve begeleiding en ondersteuning ervoor dat mensen uit de uitkering stromen en aan het werk gaan. Hierdoor hebben we minder uitkeringen verstrekt dan begroot. We zijn in 2023 uitgekomen op 3.099 uitkeringen (gemiddeld 3.082 uitkeringen).

We zetten actief in op mensen die langer dan 2 jaar een bijstandsuitkering hebben	Gedeeltelijk
In 2023 hebben we veel geïnvesteerd in het activeren van mensen die langer dan twee jaar een uitkering hebben en in het doorontwikkelen van onze aanpak. We zien dat door de afstand tot de arbeidsmarkt en de lange periode van uitkeringsafhankelijkheid deze mensen een intensieve en langdurige aanpak nodig hebben om te participeren of aan het werk te gaan.

Binnen het Participatiehuis activeren wij mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt naar participatie. Indicator: in het Participatiehuis begeleiden we 240 deelnemers.	Gedeeltelijk
De doelgroep voor het Participatiehuis heeft een steeds grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Om hier beter op in te spelen hebben we het aanmeldproces herijkt waardoor we in de tweede helft van 2023 een stijging van het aantal deelnemers zagen. Dit is echter onvoldoende om op 240 deelnemers uit te komen. We hebben in 2023 212 deelnemers begeleid.

Sinds de ingang van de nieuwe wet inburgering op 1-1-2022 voert de Gemeente ’s-Hertogenbosch weer zelf de regie op de uitvoering van de wet inburgering. Wij ondersteunen inburgeringsplichtigen om zoveel mogelijk zelfredzaam mee te doen in de samenleving, het liefst via betaald werk. Indicator: alle inburgeringsplichtigen hebben een persoonlijk inburgeringsplan (PIP)	Gedeeltelijk
Als gevolg van de hogere taakstelling voor huisvesting hadden we in 2023 te maken met een hogere instroom van inburgeringsplichtigen dan verwacht. Hiernaast hebben we te maken met een nieuw team dat nog in ontwikkeling is. De hogere instroom deed een dermate groot beroep op het team dat de capaciteit ontoereikend was waardoor een lichte achterstand is ontstaan. 80% van de inburgeringsplichtigen heeft een persoonlijk inburgeringsplan (PIP) in plaats van 100%. We hebben een plan van aanpak opgesteld om de achterstand in te lopen en om nieuwe achterstand te voorkomen.

Sinds de ingang van de nieuwe wet inburgering op 1-1-2022 voert de Gemeente ’s-Hertogenbosch weer zelf de regie op de uitvoering van de wet inburgering. Wij ondersteunen inburgeringsplichtigen om zoveel mogelijk zelfredzaam mee te doen in de samenleving, het liefst via betaald werk.
Indicator: alle inburgeringsplichtigen hebben een persoonlijk inburgeringsplan (PIP)

Gedeeltelijk

Als gevolg van de hogere taakstelling voor huisvesting hadden we in 2023 te maken met een hogere instroom van inburgeringsplichtigen dan verwacht.

Hiernaast hebben we te maken met een nieuw team dat nog in ontwikkeling is. De hogere instroom deed een dermate groot beroep op het team dat de capaciteit ontoereikend was waardoor een lichte achterstand is ontstaan. 80% van de inburgeringsplichtigen heeft een persoonlijk inburgeringsplan (PIP) in plaats van 100%.

We hebben een plan van aanpak opgesteld om de achterstand in te lopen en om nieuwe achterstand te voorkomen.

Met Lab XL, het innovatieplatform binnen Weener XL, jagen we innovaties aan die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt helpen om aan het werk te kunnen	Ja
We hebben dit jaar met Lab XL ingezet op ontwikkeling van innovatie, borging hiervan en op samenwerking. Voorbeeld van een nieuwe innovatie is de heftrucksimulatie. Hiermee toetsen we of mensen vaardigheden kunnen ontwikkelen binnen een simulatieomgeving. Hiernaast hebben samengewerkt met het onderzoeksinstituut TNO, waarbij we een van de geselecteerde partijen waren om gedurende een jaar te werken aan een vraagstuk rondom de arbeidsmarkt. We zijn een samenwerking gestart met Stichting Stip, WSD en IBN omdat we veelal te maken hebben met dezelfde vraagstukken. Door onze krachten te bundelen, kunnen we versnellen op innovatie. Voorbeeld is een proeftuin rondom het visueel maken van werkinstructies. Ook de samenwerking met studenten van de Fontys Hogeschool is gecontinueerd. Tenslotte hebben we internationaal samengewerkt vanuit het Ladese project. Dit richt op het onderzoeken of de methode van servicedesign uniform ingezet kan worden om diensten te ontwikkelen.

Met Lab XL, het innovatieplatform binnen Weener XL, jagen we innovaties aan die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt helpen om aan het werk te kunnen

We hebben dit jaar met Lab XL ingezet op ontwikkeling van innovatie, borging hiervan en op samenwerking.

Voorbeeld van een nieuwe innovatie is de heftrucksimulatie. Hiermee toetsen we of mensen vaardigheden kunnen ontwikkelen binnen een simulatieomgeving.

Hiernaast hebben samengewerkt met het onderzoeksinstituut TNO, waarbij we een van de geselecteerde partijen waren om gedurende een jaar te werken aan een vraagstuk rondom de arbeidsmarkt.

We zijn een samenwerking gestart met Stichting Stip, WSD en IBN omdat we veelal te maken hebben met dezelfde vraagstukken. Door onze krachten te bundelen, kunnen we versnellen op innovatie. Voorbeeld is een proeftuin rondom het visueel maken van werkinstructies.

Ook de samenwerking met studenten van de Fontys Hogeschool is gecontinueerd.

Tenslotte hebben we internationaal samengewerkt vanuit het Ladese project. Dit richt op het onderzoeken of de methode van servicedesign uniform ingezet kan worden om diensten te ontwikkelen.

Vanuit onze rol als centrumgemeente coördineren we de programmalijn Regionaal Werkbedrijf/ Werkgeversservicepunt onder het regionaal arbeidsmarktprogramma van Noordoost Brabant Werkt. We werken samen met andere overheden, werkgevers, vakbonden en onderwijs om zoveel mogelijk mensen duurzaam op de arbeidsmarkt te plaatsen	Ja
In 2023 hebben we vooral geanticipeerd op de arbeidsmarktkrapte en in het verder professionaliseren van het 1 werkcentrum. Dit centrum heeft als doel een ingang voor alle vragen over werk voor werkgevers, werkzoekenden en werknemers te creëren. Hiernaast hebben we actief een bijdrage geleverd aan de beoogde hervorming van de arbeidsmarktinfrastructuur die het ministerie in samenwerking met onder andere gemeenten, UWV en sociale partners wil doorvoeren. Belangrijk aspect is de beoogde regierol van centrumgemeenten in de regionale arbeidsmarktinfrastructuur en de samenvoeging van diverse loketten (regionale mobiliteitsteams, leerwerk loket, WSP) in 1 regionaal werkcentrum. De beoogde inwerkingtreding is 1 januari 2026.

Vanuit onze rol als centrumgemeente coördineren we de programmalijn Regionaal Werkbedrijf/ Werkgeversservicepunt onder het regionaal arbeidsmarktprogramma van Noordoost Brabant Werkt. We werken samen met andere overheden, werkgevers, vakbonden en onderwijs om zoveel mogelijk mensen duurzaam op de arbeidsmarkt te plaatsen

In 2023 hebben we vooral geanticipeerd op de arbeidsmarktkrapte en in het verder professionaliseren van het 1 werkcentrum. Dit centrum heeft als doel een ingang voor alle vragen over werk voor werkgevers, werkzoekenden en werknemers te creëren.

Hiernaast hebben we actief een bijdrage geleverd aan de beoogde hervorming van de arbeidsmarktinfrastructuur die het ministerie in samenwerking met onder andere gemeenten, UWV en sociale partners wil doorvoeren. Belangrijk aspect is de beoogde regierol van centrumgemeenten in de regionale arbeidsmarktinfrastructuur en de samenvoeging van diverse loketten (regionale mobiliteitsteams, leerwerk loket, WSP) in 1 regionaal werkcentrum. De beoogde inwerkingtreding is 1 januari 2026.